Dnia 1 stycznia 2023 r. wejdą w życie następujące polskie akty prawne implementujące ww. dyrektywy unijne:
– ustawa z dnia 4 listopada 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe,
– ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw.
Powyższe nowelizacje wprowadzają zmiany do szeregu polskich ustaw takich jak w szczególności ustawa o prawach konsumenta, ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, ustawa o informowaniu o cenach towarów i usług. Większość zmian dotyczy relacji pomiędzy przedsiębiorcami a konsumentami, jednakże część regulacji dotyczy także stosunku przedsiębiorca – przedsiębiorca. Zatem, w przypadku portali, które dedykowane są zarówno konsumentom (B2C), jak i przedsiębiorcom (B2B), konieczne jest dostosowanie się do wszystkich wymogów nowelizacji.
- Ustawa o prawach konsumenta
Konieczność informowania konsumenta (najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową na odległość) o:
– innym niż adres, adres e-mail, numer telefonu i FAX środku komunikacji online (jeżeli jest stosowany),
– mechanizmie indywidualnego dostosowywania ceny do użytkownika (jeżeli jest stosowany),
– mechanizmie tzw. plasowania produktów (sortowania, wyświetlania w konkretnej kolejności) – informacja ma być przedstawiona w specjalnej części interfejsu internetowego, która jest bezpośrednio i łatwo dostępna ze strony, na której prezentowane są oferty,
– statusie sprzedawcy (informacji czy jest przedsiębiorcą),
– ewentualnej informacji o braku zastosowania przepisów dot. konsumentów jeżeli sprzedawca nie jest przedsiębiorcą,
– ewentualnym podziale obowiązków związanym z umową, która jest zawierana przez konsumenta na internetowej platformie handlowej, pomiędzy osobą trzecią oferującą towary, usługi lub treści cyfrowe a dostawcą internetowej platformy handlowej.
Ochrona konsumenta w zakresie rękojmi za wady została przeniesiona i doprecyzowana w ustawie o prawach konsumenta (do tej pory obowiązywały regulacje określone w kodeksie cywilnym).
Uregulowane zostały szczegółowo umowy o dostarczanie treści lub usługi cyfrowej.
- Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym
Konieczność informowania konsumenta o:
– statusie sprzedawcy (czy osoba trzecia oferująca produkty na internetowej platformie handlowej jest przedsiębiorcą),
– tym, czy i w jaki sposób przedsiębiorca zapewnia, aby publikowane opinie pochodziły od konsumentów, którzy używali danego produktu lub go nabyli (o ile możliwe jest dodawanie opinii do produktów),
– mechanizmie tzw. plasowania produktów (sortowania, wyświetlania w konkretnej kolejności) – w przypadku gdy udostępnia się konsumentom możliwość wyszukiwania produktów oferowanych przez różnych przedsiębiorców lub konsumentów i niezależnie od tego, gdzie transakcja ostatecznie zostanie zawarta (czyli na gruncie tej ustawy dotyczy wyszukiwarek internetowych, porównywarek cen, itp., a na gruncie ustawy o prawach konsumenta dotyczy również produktów oferowanych wyłącznie przez sprzedawcę).
Za działanie wprowadzające w błąd konsumenta uznaje się każdy rodzaj wprowadzenia na rynek w co najmniej jednym państwie członkowskim towaru jako identycznego z towarem wprowadzonym na rynki w innych państwach członkowskich, mimo że towar ten w sposób istotny różni się składem lub właściwościami, chyba że przemawiają za tym uzasadnione i obiektywne czynniki.
Za nieuczciwe praktyki rynkowe uznaje się:
– podawanie wyników wyszukiwania bez wyraźnego ujawnienia płatnej reklamy lub płatności dokonanej specjalnie w celu uzyskania wyższego plasowania produktów w ramach wyników wyszukiwania – w odpowiedzi na internetowe wyszukiwanie konsumenta,
– twierdzenie przez przedsiębiorcę, który umożliwia dostęp do opinii konsumentów o produktach, że te opinie zostały zamieszczone przez konsumentów, którzy używali danego produktu lub go nabyli, mimo że przedsiębiorca ten nie podjął uzasadnionych i proporcjonalnych kroków, aby sprawdzić, czy opinie te pochodzą od tych konsumentów,
– zamieszczanie lub zlecanie zamieszczania innej osobie nieprawdziwych opinii lub rekomendacji konsumentów albo zniekształcanie opinii lub rekomendacji konsumentów w celu promowania produktów.
- Ustawa o informowaniu o cenach towarów i usług
Przepisy ustawy stosowane są zarówno w relacji przedsiębiorca – konsument (B2C), jak i przedsiębiorca – przedsiębiorca (B2B):
– konieczność uwzględniania w prezentowanej cenie podatku,
– w każdym przypadku informowania o obniżeniu ceny towaru lub usługi konieczność uwidaczniania obok informacji o najniższej cenie tego towaru lub tej usługi, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki (Jeżeli dany towar lub dana usługa są oferowane do sprzedaży w okresie krótszym niż 30 dni, obok informacji o obniżonej cenie uwidacznia się również informację o najniższej cenie tego towaru lub tej usługi, która obowiązywała w okresie od dnia rozpoczęcia oferowania tego towaru lub tej usługi do sprzedaży do dnia wprowadzenia obniżki. W przypadku towarów, które ulegają szybkiemu zepsuciu lub mają krótki termin przydatności, obok informacji o obniżonej cenie uwidacznia się informację o cenie sprzed pierwszego zastosowania obniżki, z zastrzeżeniem że terminy, o których mowa w ust. 2 i 3, nie mają zastosowania.),
– w przypadku reklamy towaru lub usługi wraz z ceną, konieczność uwidaczniania informacji, o której mowa w pkt 2) powyżej.
Brak przestrzegania powyższych przepisów zagrożony jest odpowiedzialnością cywilną, finansową, a w niektórych przypadkach nawet karną.