W obrocie gospodarczym przedsiębiorcy coraz częściej przesyłają swoim kontrahentom dokumenty, w których oświadczają stosowanie się do obowiązujących przepisów prawa wprowadzających sankcje i brak współpracy z podmiotami, które są tymi sankcjami objęte. Z naszej praktyki wynika, że takie oświadczenia są konsekwencją rozszerzenia pakietów sankcyjnych wobec Rosji przez Unię Europejską oraz Polskę. Z uwagi na fakt, że przepisy te zawierają dość ogólną klauzulę dot. odpowiedzialności za złamanie przepisów sankcyjnych, a same katalogi usług oraz towarów objętych zakazem cyklicznie się zmieniają, niektóre podmioty zaczęły praktykować wydawanie podobnych oświadczeń. Zarówno wspólnotowe, jak i krajowe przepisy nie wymagają wprost takiego postępowania, natomiast wydaje się, że w razie ewentualnej kontroli takie oświadczenia będą mogły stanowić dowód na należytą staranność przedsiębiorcy.
Dodatkową przyczyną wydawania ww. oświadczeń jest tzw. „czarna lista” opublikowana przez MSWiA. Jak zauważyliśmy w praktyce, niektóre podmioty znajdujące się na liście posiadają dużą ilość podmiotów powiązanych, które mają skłonności do zmian nazwy i składu wspólników. W konsekwencji
zawieranie umów w niektórych gałęziach gospodarki stało się wymagające pod kątem analizy kontrahentów. Przyjmuje się zatem, że klient powinien się
zabezpieczyć, żeby w razie czego móc argumentować, że nie miał podstaw, by przypuszczać, że naruszy jakiś zakaz.
Podstawa prawna
Artykuł 10 rozporządzenia Rady (UE) nr 833/2014 z dnia 31 lipca 2014 r. dotyczące środków ograniczających w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie833/2014:
Działanie osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów nie stanowi podstawy żadnej odpowiedzialności z ich strony, jeżeli nie wiedziały one i
nie miały uzasadnionego powodu do przypuszczenia, że ich działania mogą naruszyć środki określone w niniejszym rozporządzeniu.
