Dnia 8 stycznia 2022 r. weszły w życie przepisy rozporządzenia ministra finansów zmieniające zasady pobierania i przekazywania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Nowe zasady mają zastosowanie do przychodów osiąganych w 2022 r. w wysokości do 12 800 zł miesięcznie. Rozporządzenie przedłuża płatnikom terminy pobierania i obliczania w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy, ale tylko od nadwyżki w stosunku do zaliczki z 2021r. Nadwyżki pobrane w styczniu 2022 r. będą niezwłocznie zwrócone podatnikom.
Efekt rozporządzenia jest następujący – płatnik pobiera nadwyżkę zaliczki dopiero w miesiącu, w którym podatnik otrzymałby wyższe wynagrodzenie (w stosunku do 2021 r.) ze względu na zasady opodatkowania obowiązujące w 2022 r.
Poniżej przedstawiamy instrukcję pobierania zaliczek wg zasad wynikających z rozporządzenia w przypadku płatników wypłacających należności z tytułu umowy o pracę.
- Instrukcja dla płatnika, który będzie wypłacał wynagrodzenie w styczniu 2022 r.
Instrukcja ma zastosowanie do przychodów z pracy na etacie wypłacanych od 1 stycznia 2022 r., jeżeli wysokość przychodu nie przekracza u płatnika miesięcznie 12 800 zł. Pracodawca nie stosuje tych zasad, jeżeli pracownik złoży na piśmie wniosek o nieprzedłużanie terminów przekazania nadwyżki zaliczki. Wniosek można jednak złożyć tylko do pracodawcy, który nie odlicza kwoty stanowiącej 1/12 kwoty zmniejszającej podatek.
1.1. Obliczenie nadwyżki pomiędzy zaliczką obliczoną według Polskiego Ładu a zaliczką obliczoną według zasad z 2021 r.
Zaliczka według Polskiego Ładu
Przychód minus KUP minus Składki ZUS minus UdKŚ = Podstawa zaliczki
Podstawa zaliczki x 17 proc. minus 1/12 kwoty zmniejszającej podatek = Zaliczka według Polskiego Ładu
Wyjaśnienie pojęć:
– Przychód – to wypłacane wynagrodzenie w 2022 r. do maksymalnej wysokości 12 800 zł
– KUP – kwotowe koszty pracownicze w wysokości podstawowej lub podwyższonej, stosowane przez płatnika (z mocy ustawy lub na wniosek pracownika)
– Składki ZUS – składki na ubezpieczenia społeczne
– UdKŚ – ulga dla klasy średniej, jeśli płatnik ją stosuje
– 1/12 kwoty zmniejszającej podatek – wynosi 425 zł (1/12 z 5100 zł), jeśli płatnik stosuje PIT-2.
Zaliczka według zasad z 2021 r.
Przychód minus KUP minus Składki ZUS = Podstawa zaliczki
Podstawa zaliczki x 17 proc. minus 1/12 kwoty zmniejszającej podatek minus Składka NFZ = Zaliczka według zasad z 2021 r.
Wyjaśnienie pojęć:
– Przychód – to wypłacane wynagrodzenie w 2022 r. do max wysokości 12 800 zł
– KUP – kwotowe koszty pracownicze w wysokości podstawowej lub podwyższonej, stosowane przez płatnika (z mocy ustawy lub na wniosek pracownika)
– Składki ZUS – składki na ubezpieczenia społeczne
– 1/12 kwoty zmniejszającej podatek – wynosi 43,76 zł (1/12 z 525,12 zł), jeżeli płatnik stosuje PIT-2
– Składka NFZ – składka na ubezpieczenie zdrowotne do wysokości 7,75 proc. podstawy jej wymiaru.
1.2. Obliczenie nadwyżki
Zaliczka według Polskiego Ładu minus Zaliczka według zasad z 2021 r. = nadwyżka
Płatnik nie pobiera nadwyżki w miesiącu jej obliczenia. Rozporządzenie przedłuża termin poboru tej nadwyżki do miesiąca, w którym wystąpi ujemna różnica.
1.3. Co to jest ujemna różnica
Ujemna różnica występuje, gdy zaliczka obliczona według Polskiego Ładu jest niższa od zaliczki obliczonej według zasad z 2021 r. Sposób obliczania ujemnej różnicy jest taki sam, jak sposób obliczania nadwyżki (opisany wyżej).
W miesiącu, w którym wystąpi ujemna różnica, kwotę nadwyżki z poprzednich okresów rozliczeniowych płatnik pobiera z wynagrodzenia w takiej części, aby nie przekroczyć wysokości tej ujemnej różnicy. Jeśli kwota ujemnej różnicy nie pokryje w całości nadwyżki z poprzednich okresów, to pozostałą część tej nadwyżki płatnik będzie pobierał w kolejnych miesiącach, w których wystąpi ujemna różnica. Nadwyżkę do wysokości ujemnej różnicy płatnik przekazuje do urzędu skarbowego w terminie przekazania zaliczki od wynagrodzenia uzyskanego w miesiącu, w którym wystąpiła ujemna różnica.
Przykład:
Jeżeli w styczniu wystąpiła nadwyżka w wysokości 300 zł, to tej nadwyżki płatnik nie pobiera w styczniu (oznacza to, że pracownik otrzyma w styczniu wyższe wynagrodzenie o 300 zł). Jeżeli we wrześniu wystąpi ujemna różnica w wysokości 200 zł, to we wrześniu od przychodów uzyskanych we wrześniu płatnik pobiera 200 zł nadwyżki ze stycznia (oprócz zaliczki obliczonej wg zasad Polskiego Ładu od przychodów uzyskanych we wrześniu). Pozostałą część nadwyżki (tj. 100 zł ze stycznia), pobiera na takich samych zasadach w kolejnych miesiącach, w których wystąpi kolejna ujemna różnica. Kwotę nadwyżki pobraną we wrześniu do wysokości ujemnej różnicy (tj. 200 zł) płatnik przekazuje do US do 20 października (tj. w terminie przekazania zaliczki od przychodów uzyskanych we wrześniu).
- Instrukcja dla płatnika, który już wypłacił wynagrodzenie w styczniu 2022 r.
Jeżeli płatnik w styczniu wypłacił wynagrodzenie bez stosowania rozporządzenia, to jeszcze raz powinien przeliczyć zaliczkę od tego wynagrodzenia z uwzględnieniem rozporządzenia.
Jeżeli pobrał on zaliczkę w wysokości wyższej niż wynikająca z rozporządzenia, to nadwyżki (obliczonej wg pkt 1 powyżej) nie przekazuje do urzędu skarbowego. Nadwyżkę należy zwrócić niezwłocznie na konto pracownika.
