9 grudnia 2021 r. Izba Cywilna Sądu Najwyższego podjęła dwie uchwały, których przedmiotem jest swoboda ustalania kar umownych.
Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, nie ma konieczności określenia konkretnej kwoty kary umownej – za wystarczające uznaje się określenie procentu ustalonego wynagrodzenia umownego za każdy dzień zwłoki, nawet jeżeli nie określono końcowego terminu naliczania kary umownej ani jej kwoty maksymalnej (sprawa o sygn. III CZP 16/21).
Ponadto, w sprawie o sygn. III CZP 26/21 Sąd Najwyższy wskazał, że dopuszczalne jest zastrzeżenie kary umownej na wypadek niewykonania albo nienależytego wykonania przez wierzyciela czynności, bez której świadczenie dłużnika w umowie o roboty budowlane nie może być spełnione. Również w tej sprawie Sąd Najwyższy potwierdził, że maksymalna wysokość kary umownej nie musi być wyrażona w kwocie pieniężnej – wystarczy, że można ją oznaczyć na podstawie umowy i w świetle okoliczności sprawy.
Choć uzasadnienia powyżej wskazanych uchwał nie zostały jeszcze sporządzone, to z samej treści uchwał Sądu Najwyższego wynika, że swoboda kontraktowania wskazana w art. 3531 Kodeksu cywilnego może być stosowana bez większych ograniczeń w kontekście ustalania kar umownych.