Uchwała Sądu Najwyższego wskazuje, m.in. że:
– w przypadku ustalenia, że postanowienie umowy kredytu odnoszące się do sposobu określania kursu waluty obcej stanowi niedozwolone postanowienie umowne i nie jest wiążące, w obowiązującym stanie prawnym nie można tego wadliwego postanowienia zastąpić innym sposobem określenia kursu waluty obcej wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów,
– w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony umowy kredytu kursu waluty obcej umowa nie wiąże także w pozostałym zakresie,
– w przypadku niemożliwości wykonywania umowy ze względu na wystąpienie sytuacji, o której mowa w ww. punktach, kredytobiorca ma roszczenie do banku o zwrot wszystkich spłat poczynionych w wykonaniu umowy kredytu, a bank ma roszczenie do kredytobiorcy o zwrot wypłaconego kapitału kredytu,
– jeżeli umowa kredytu nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, bieg przedawnienia roszczenia banku o zwrot kwot wypłaconych z tytułu kredytu rozpoczyna się co do zasady od dnia następującego po dniu, w którym kredytobiorca zakwestionował względem banku związanie postanowieniami umowy,
– jeżeli umowa kredytu nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, nie ma podstawy prawnej do żądania zarówno przez bank, jak i przez kredytobiorcę, odsetek lub innego wynagrodzenia z tytułu korzystania z jej środków pieniężnych do czasu dokonania rozliczenia pomiędzy stronami.
Uchwała jest więc korzystna dla frankowiczów. Należy wskazać, że na obecnym etapie rozwoju orzecznictwa uchwała potwierdza jedynie to, co zostało już utrwalone w licznych wyrokach.
Podkreślenia wymaga jednak fakt, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wykluczył, aby roszczenia o dodatkowe wynagrodzenie związane z nieważnością umowy przysługiwały bankom, nie wykluczył jednak tego, że mogą one przysługiwać kredytobiorcom. Najpewniej wątek ten będzie przedmiotem dalszych wyroków sądowych w przyszłości.
Źródło: uchwała Sądu Najwyższego w składzie całej Izby Cywilnej z dnia 25.04.2024 r. (III CZP 25/22, wcześniej procedowana pod sygnaturą III CZP 11/21)
