Informujemy, iż od soboty obowiązują przepisy ustawy z dnia 12.03.2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.
Poniżej najważniejsze postanowienia w zakresie zatrudnienia i pobytu uchodźców.
Legalny pobyt
Ustawa określa dodatkowe, czasowe zasady uznawania pobytu obywateli Ukrainy na terytorium RP za legalny.
– jeżeli obywatel Ukrainy wjechał legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia określonego w rozporządzeniu wykonawczym Rady Ministrów i deklaruje zamiar pozostania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jego pobyt na tym terytorium uznaje się za legalny w okresie 18 miesięcy licząc od dnia 24 lutego 2022 r.;
– za legalny uznaje się także pobyt dziecka urodzonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez matkę, która jest osobą określoną zgodnie z powyższym, w okresie dotyczącym matki;
– jeżeli obywatel Ukrainy posiadający Kartę Polaka, o którym mowa powyżej, opuścił Ukrainę w okresie od dnia 24 lutego 2022 r., a następnie przybył legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do dnia określonego w rozporządzeniu wykonawczym RM, i deklaruje zamiar pozostania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jego pobyt na tym terytorium uznaje się za legalny w okresie 18 miesięcy licząc od dnia 24 lutego 2022 r.;
– przepisów dot. legalizacji pobytu nie stosuje się do obywateli Ukrainy:
1) posiadających:
a) zezwolenie na pobyt stały,
b) zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej,
c) zezwolenie na pobyt czasowy,
d) status uchodźcy,
e) ochronę uzupełniającą,
f) zgodę na pobyt tolerowany;
2) którzy:
a) złożyli w Rzeczypospolitej Polskiej wnioski o udzielenie ochrony międzynarodowej lub w imieniu których takie wnioski zostały złożone,
b) zadeklarowali zamiar złożenia wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej w Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 28 ust. 1 lub art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2021 r. poz. 1108 i 1918 oraz z 2022 r. poz. 58
3) lub których takie deklaracje zamiaru dotyczą.
Świadczenie pracy
– obywatele Ukrainy są uprawnieni do wykonywania pracy na terytorium RP w okresie legalnego pobytu, w tym w okresie legalnego pobytu rozumianego zgodnie z art. 2 tej ustawy, tj. po legalnym przekroczeniu granicy od dnia 24.02.2022 r. do dnia określonego przez Radę Ministrów odrębnym rozporządzeniem,
– podmiot powierzający wykonywanie pracy ma obowiązek powiadomienia PUP właściwego ze względu na swoją siedzibę/miejsce zamieszkania – w terminie 14 dni od dnia podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy; powiadomienia dokonuje się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego – praca.gov.pl
– w powiadomieniu przez PUP przekazuje się dane pracodawcy, pracownika oraz rodzaj umowy i stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy,
– istotnym jest, że minister właściwy do spraw pracy będzie mógł w drodze rozporządzenia określić liczbę obywateli Ukrainy, którym pracodawcy będą mogli powierzyć pracę – ma być to liczba stosunkowa do liczby pracowników polskich.
Działalność gospodarcza
– obywatele Ukrainy, których pobyt na terytorium RP jest legalny w rozumieniu przepisów ustawy oraz ustawy o cudzoziemcach mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium RP na takich samych zasadach jak obywatele polscy,
– powyższa możliwość będzie zależna od uzyskania przez obywatela Ukrainy nr PESEL,
– w momencie, gdy pobyt obywatela Ukrainy przestanie być legalny, przedsiębiorca ten będzie podlegał wykreśleniu z CEIDG.
Zezwolenie na pobyt czasowy i zezwolenie na pracę
– obywatelowi Ukrainy, którego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest lub był uznawany za legalny na podstawie niniejszej ustawy udziela się, na jego wniosek, zezwolenia na pobyt czasowy,
– zezwolenia na pobyt czasowy udziela się jednorazowo na okres 3 lat, licząc od dnia wydania decyzji,
– wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, obywatel Ukrainy składa nie wcześniej niż po upływie 9 miesięcy od dnia legalnego wjazdu na terytorium RP, a nie później niż w okresie 18 miesięcy od dnia 24 lutego 2022 r.,
– obywatel Ukrainy, któremu udzielono zezwolenia na pobyt czasowy, jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez konieczności posiadania zezwolenia na pracę.
Przedłużenie ważności dokumentów pobytowych
– jeżeli ostatni dzień okresu pobytu obywatela Ukrainy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy krajowej przypada w okresie od dnia 24 lutego 2022 r., okres pobytu na podstawie tej wizy oraz okres ważności tej wizy ulegają przedłużeniu z mocy prawa do dnia 31 grudnia 2022 r.,
– jeżeli ostatni dzień okresu ważności zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego obywatelowi Ukrainy przypada w okresie od dnia 24 lutego 2022 r., okres ważności tego zezwolenia ulega przedłużeniu z mocy prawa do dnia 31 grudnia 2022 r.,
– jeżeli termin dobrowolnego powrotu, określony w decyzji wydanej wobec obywatela Ukrainy, przypada w okresie od dnia 24 lutego 2022 r., ulega on przedłużeniu z mocy prawa do dnia 31 grudnia 2022 r.,
– jeżeli ostatni dzień okresu ważności:
1) kart pobytu,
2) polskich dokumentów tożsamości obywatela Ukrainy,
3) dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany”
– wydanych obywatelom Ukrainy przypada w okresie od dnia 24 lutego 2022 r., ulega on przedłużeniu z mocy prawa o okres 18 miesięcy.
– jeżeli ostatni dzień dopuszczalnego okresu pobytu obywatela Ukrainy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
1) na podstawie wizy Schengen wydanej przez organ polski,
2) na podstawie wizy wydanej przez inne państwo obszaru Schengen,
3) na podstawie dokumentu pobytowego, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lit. a rozporządzenia Rady (WE) nr 1030/2002 z dnia 13 czerwca 2002 r. ustanawiającego jednolity wzór dokumentów pobytowych dla obywateli państw trzecich (Dz. Urz. UE L 157 z 15.06.2002, str. 1, z późn. zm.6)), wydanego przez właściwy organ innego państwa
6) Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 115 z 29.04.2008, str. 1. obszaru Schengen, albo innego dokumentu pobytowego wydanego przez organ tego państwa, uprawniającego do podróży po terytorium innych państw tego obszaru,
4) w ramach ruchu bezwizowego
– przypada w okresie od dnia 24 lutego 2022 r., a pobyt ten rozpoczął się przed tym dniem, jego pobyt na tym terytorium uznaje się za legalny przez okres 18 miesięcy.