W dniu 15 września 2020 r. Sąd Najwyższy – Izba Cywilna w sprawie o sygn. akt III CZP 87/19 podjął uchwałę o następującej treści: „Żądanie uznania postanowienia wzorca umowy za niewiążące konsumenta (art. 385[1] k.c.) nie jest tożsame ani nie zawiera się w żądaniu ustalenia nieważności umowy (art. 58 k.c.)”.
Powyższa uchwała została podjęta w ramach toczącego się postępowania z powództwa konsumentów przeciwko bankowi dot. umowy kredytu hipotecznego formalnie zawartego w walucie obcej (CHF) a wypłaconego i spłacanego w walucie polskiej. Konsumenci wnieśli o ustalenie nieważności w całości zawartej umowy, jednak w trakcie postępowania Sąd Apelacyjny powziął wątpliwość czy w sytuacji ustalenia, że część postanowień umowy stanowi niedozwolone postanowienia umowne w rozumieniu art. 385 [1] k.c., może w świetle art. 321 § 1 k.p.c. orzec, iż tylko określone postanowienia umowy (a nie cała umowa) są bezskuteczne lub nieważne. W odpowiedzi na tę wątpliwość, Sąd Najwyższy stwierdził jednoznacznie, iż żądanie uznania bezskuteczności postanowienia umownego nie jest ani częścią żądania unieważnienia, ani nie jest z nim tożsame.
Oznacza to, iż konsument winien uważnie sformułować treść swego żądania w pozwie, bowiem sąd nie może zastępować jednego roszczenia innym, co ma szczególne znaczenie dla kredytobiorców (konsumentów) i prawników w kontekście popularnych ostatnio tzw. pozwów frankowych.
