Odpowiedzialność zamawiającego z tytułu unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia jest odpowiedzialnością na zasadzie ryzyka-orzekł Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 7 grudnia 2016 r.( I ACa 2025/15).
Zgodnie z art. 93 ust. 4 pzp, w przypadku unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego z przyczyn leżących po stronie zamawiającego wykonawcom, którzy złożyli oferty niepodlegające odrzuceniu, przysługuje roszczenie o zwrot uzasadnionych kosztów uczestnictwa w postępowaniu.
W omawianej sprawie przedmiotem zamówienia były roboty budowlane. Zamawiający wszczął postepowanie o udzielenie zamówienia publicznego, które następnie zostało unieważnione. Wówczas jeden z wykonawców wystąpił wobec zamawiającego z roszczeniem o zapłatę. Argumentował, iż postepowanie zostało unieważnione z winy zamawiającego, ponieważ powinien on był przewidzieć okoliczność będąca przyczyną unieważnienia.
Taką argumentację podzielił Sąd Apelacyjny i w konsekwencji obciążył zamawiającego kwotą 68 tys. zł z uwagi na poniesione przez wykonawcę koszty udziału w postępowaniu. Sąd podkreślił, że z prawa zamówień publicznych nie wynika jednoznacznie, w jakich okolicznościach dochodzi do unieważnienia przetargu z przyczyn leżących po stronie zamawiającego. Natomiast do wskazanych przyczyn trzeba zaliczyć wszelkie okoliczności stanowiące podstawę unieważnienia przetargu spowodowane przez zamawiającego (zawinione i niezawinione), zdarzenia zależne od jego pomocników, a także wszelkie inne zdarzenia niezależne od zamawiającego, ale bezpośrednio związane z jego działalnością.
Przepis art. 93 ust. 4 p.z.p. wyłącza kodeksową zasadę należytej staranności, zaostrzając odpowiedzialność zamawiającego w porównaniu z jego ogólną odpowiedzialnością za naruszenie obowiązków przetargowych. Odpowiedzialność na podstawie art. 93 ust. 4 p.z.p. należy zakwalifikować jako odpowiedzialność na zasadzie ryzyka. Dochodzenie roszczeń na podstawie tego przepisu nie wymaga więc wykazania winy zamawiającego. W konsekwencji jedyną możliwością uwolnienia się od konieczności zwrotu kosztów jest wykazanie, że do unieważnienia przetargu doszło z przyczyn nieleżących po stronie zamawiającego.
